ثبت مالکیت صنعتی

ثبت مالکیت صنعتی  با هانا ثبت 

در این مقاله می خواهیم درباره مالکیت تجاری صنعتی صبحت کنیم و به طور مفصل توضیح دهیم تفاوت این دو در چیست و مالکیت صنعتی به چه می گویند. با هانا ثبت همراه باشید تا تمام نکات در این زمینه را بررسی کنیم.

مالکیت صنعتی چیست؟

بخشی از حقوق تجارت، مالکیت صنعتی است. این بخش شامل حقوق مادی نشده و فقط موارد غیر مادی را پوشش می دهد. حقوق غیر مادی یک شرکت از علائم مشخص کننده آن نشات می گیرد. مانند اسم تجاری، علائم صنعتی یا تجاری خدماتی، علامت یا سمبل و در کل مشخصات منشاً کالای مورد نظر. همچنین این مالکیت شامل حقوقی که خلاقیت و نوآوری حاصل می شود نیز تعلق دارد. از قبیل برگه های اختراع، گواهی اشیای مصرفی و غیره. در نهایت این حقوق به اشکالات و ترسیمات و مسائل مربوط به رقابت ناسالم و نامشروع می پردازد و سوء استفاده کردن از حقوق مالکیت تجاری صنعتی را بررسی می کند.

امروزه حقوق صنعتی بیش از هر زمان دیگری مورد توجه قرار می گیرد. چرا که هر کالایی می بایست به طور جدی حمایت شود و به مخترع یا مبتکر آن فضای مناسب برای انحصار طلبی اختراع خود داده شود. چه در سطح بین المللی و چه در سطح داخلی، به دلیل ارتباطاتی که بین کشورها وجود دارد و الزامات بازرگانی بین المللی، از حقوق صنعتی حمایت می شود. این حقوق به فرد خلاق این امکان را می دهد که به صورت انحصاری از اختراع یا علامت خود استفاده کند و همینطور با شخص متجاوز از طریق مجاری قانونی یا جزائی برخورد شود. این مساله در ماده 528 تا 530 قانون مدنی اسلامی آورده شده است.

در قانون درباره مالکیت تجاری صنعتی چه مسائلی مطرح شده است؟

همانطور که گفتیم اگر علامت یا اختراع کالایی به صورت قانونی ثبت شده باشد، قانون از آن حمایت خواهد کرد. در ماده های 528 تا 530 قانون مدنی اسلامی ایران هم در این باره صحبت شده است. در ادامه سه بند اصلی این ماده را با هم بررسی خواهیم کرد.

بند اول: نام تجاری

بر اساس ماده 589 قانون تجارت هر تاجری می بایست برای معرفی بنگاه تجاری یا شرکت خود، یک نام تجاری انتخاب کند. این نام بعد از طی روال اداری قانونی آن ثبت شده و از آن به بعد مشتریان به اعتبار این نام تجاری به معامله با آن شرکت می پردازند.

به همین خاطر افراد یا کسب و کار های دیگری حق ندارند از این نام تجاری در محصولات و خدمات خود استفاده کنند. حتی اگر آن نام با نام خانوادگی فرد مذکور یکی باشد. ولی طبق ماده 579 و 580 قانون تجارت، قابلیت انتقال و خرید و فروش این نام وجود دارد. از نظر اعتبار، از زمان ثبت نام تجاری تا 5 سال امکان استفاده وجود دارد و پس از آن می بایست برای تجدید ثبت آن اقدام کرد.

بند دوم: علائم تجاری

یکی دیگر از بخش هایی که می بایست در مالکیت تجاری صنعتی یک کسب و کار مورد توجه قرار گیرد، علائم تجاری آن است. بر اساس ماده 1 قانون ثبت علائم تجاری، علامت تجاری شامل هر علامتی اعم از تصویر، نقش، حروف، رقم و .... است که برای شناساندن و امتیاز یک محصول از آن استفاده می شود. علائم تجاری باید ویژگی هایی داشته باشند که آن ها را از سایر برندها متمایز کند. یک اینکه باید تازه باشد. یعنی برای جنس یا محصولی که استفاده می شود جدید باشد. سبب گمراه شدن مشتریان نشود. برای مثال آنقدر مشابه یک برند معروف باشد که مشتری برای خرید دچار تردید شود. و اینکه مبتکرانه باشد و وجه تمایز داشته باشد. علائم تجاری نیز مانند نام تجاری، قابلیت نقل و انتقال دارند و این انتقال تنها بعد از ثبت در برابر اشخاص ثالث امکان پذیر است.

برای ثبت علامت تجاری برند خود می بایست به اداره ثبت شرکت ها مراجعه کنید. برای اینکار کافیست به وب سایت این اداره رجوع و اظهارنامه خود را تسلیم کنید. این ثبت از سمت اشخاص ذی نفع باید صورت گیرد. مدت اعتبار ثبت 10 سال است که این تاریخ از زمان تسلیم اظهارنامه محاسبه می شود. ماده 46 قانون ثبت علائم و اختراعات می گوید که تمامی دعاوی جزایی و حقوقی مربوط به علائم تجاری در نزد محاکم تهران بررسی می شود.

بند سوم: برگه اختراع

حق اختراع یک محصول یا کالا به این معناست که مخترع برای مدت محدودی می تواند از اختراع خود استفاده انحصاری کند. تا از این طریق تشویقی برای مخترعین باشد. برگه اختراع هم سندی است که این حق را به صورت قانونی به مخترع می دهد. برای استفاده کردن از این حق، ابتدا باید اختراع مطابق با مقررات به ثبت برسد تا پس از آن مالکیت تجاری صنعتی آن اختراع در اختیار وی قرار گیرد.

هر اختراعی به طور کلی 2 حق را برای مخترع در نظر می گیرد. ابتدا حق اخلاقی که تا همیشه باقی خواهد ماند. و دوم حق مادی که محدود است و با توجه به قانون و تقاضای مطرح شده میتواند از پنج تا بیست سال متغیر باشد.

تفاوت مالکیت تجاری و صنعتی در چیست؟

معمولاً حق مالکیت تجاری با حق مالکیت صنعتی به یک معنا استفاده می شوند. اما تفاوت هایی بین این دو وجود دارد. مالکیت تجاری مربوط به حقوقی است که در نتیجه فعالیت تجارتی به فرد تعلق می گیرد. حقوق مانند حق مایه تجارتی، سرقفلی. این در حالیتس که علامت تجارتی، اسم و مالکیت صنعتی مربوط به حقوقی است که در نتیجه فعالیت صنعتی به صاحب حرفه تعلق می گیرد. موارد مانند حق انحصاری اختراع، حق بر اشکال و ترسیمات صنعتی جزو این مالکیت به حساب می آید.

به این ترتیب می شود مالکیت تجاری و صنعتی را از یکدیگر مجزا کرد. اما چون حقوق مالکیت صنعتی به نوعی جزئی از دارایی موسسه تجارتی به حساب می آید، مالکیت تجاری صنعتی معمولاً توامان و با یکدیگر استعمال می شود. به طور کلی حق مالکیت تجاری صنعتی عبارت است از حق بهره برداری انحصاری که صاحب آن از اثر و فعالیت تجارتی و صنعتی خود دارد. که البته این حقوق اغلب محدود به زمان و مکان است.